In het kort: Onderzoekers van de Radboud Universiteit, onder leiding van dr. Paul Kouwer, en het lab van professor Hans Clevers hebben bewezen dat organoids (mini-orgaantjes die in het lab groeien) net zo goed, en soms zelfs beter, kunnen groeien in een diervrije gel (PIC gel) als in de gebruikelijke, dierlijke variant (Matrigel). De ontdekking is gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift PNAS.
Wat zijn organoids eigenlijk?
Organoids zijn mini-orgaantjes die onderzoekers in het lab laten groeien uit menselijke stamcellen. Ze bootsen de structuur en functie van echte organen na en worden gebruikt om ziekten te bestuderen of medicijnen te testen, zónder dat daar mensen of dieren voor nodig zijn.
Tot nu toe lukte dat kweken meestal alleen in Matrigel, een gel gemaakt uit muistumoren. Dat klinkt niet best, en dat is het ook niet: het is dierlijk materiaal, het zorgt voor veel dierenleed én het is wetenschappelijk gezien niet ideaal. De samenstelling van Matrigel verschilt per partij, waardoor resultaten niet altijd goed te herhalen zijn. En waarom zou je menselijk weefsel nabootsen in een dierlijke omgeving?
Wat is PIC gel en waarom is het beter?
De PIC gel is een volledig synthetisch en diervrij alternatief. Deze gel is ontwikkeld aan de Radboud Universiteit door het team van dr. Paul Kouwer. Hij bootst de natuurlijke omgeving van cellen na, maar dan zonder dierlijke ingrediënten. Tot nu toe konden in PIC gel vooral simpele celsystemen goed groeien. Complexere structuren, zoals organoids, bleken lastiger -> tot nu dus!
In dit nieuwe onderzoek is aangetoond dat verschillende typen organoids net zo goed of zelfs beter groeien in PIC gel dan in Matrigel. Daarmee is voor het eerst bewezen dat een diervrij materiaal dit niveau van celgroei mogelijk maakt.
Waarom dit zo belangrijk is
Voor veel onderzoek worden nog altijd dierlijke materialen gebruikt, zoals Matrigel of Fetal Calf Serum (FCS) (een stof die wordt gewonnen uit het bloed van kalveren). Voor beide materialen lijden jaarlijks honderdduizenden dieren.
De PIC gel laat zien dat dit niet meer nodig is. Het biedt onderzoekers een betrouwbaar, reproduceerbaar en diervrij alternatief dat de wetenschap juist vooruit helpt.
Een logische stap richting proefdiervrije wetenschap
Wij zien deze doorbraak als een belangrijke mijlpaal op weg naar écht proefdiervrije biomedische wetenschap. Want zolang onderzoekers nog dierlijk materiaal gebruiken, blijft er dierenleed bestaan, óók al worden er geen dierproeven uitgevoerd. Daarom scherpen wij onze eigen financieringsvoorwaarden aan:
Vanaf 2026 financiert Proefdiervrij geen projecten meer waarin Fetal Calf Serum (FCS) wordt gebruikt. Zo stimuleren we onderzoekers om te werken met volledig diervrije materialen en versnellen we de overgang naar onderzoek waarin geen enkel dier meer nodig is.
Samen versnellen we de overgang
Wil je als onderzoeker aan de slag met diervrij onderzoek of een aanvraag doen voor financiering? Check hier onze samenwerkingsmogelijkheden (en download het aanvraagformulier).
Ontdek meer
