Goed nieuws uit Brussel! De Europese Unie heeft een nieuwe wetenschapsagenda vastgesteld, de ERA Policy Agenda 2025–2027. En daar staat iets bijzonders in. Voor het eerst krijgt proefdiervrije innovatie een eigen plek, met een actie die volledig draait om het ontwikkelen en toepassen van onderzoeksmethoden zonder proefdieren – de zogenoemde New Approach Methodologies (NAMs).
Nederland krijgt hierin een hoofdrol als mede-voorzitter. Dat betekent dat we niet alleen meedoen, maar ook meebeslissen over hoe deze actie wordt ingericht. De kers op de taart? Wij van Proefdiervrij zijn gevraagd om inhoudelijk mee te denken. Goed nieuws voor miljoenen proefdieren dus!
Wat is ERA eigenlijk?
De European Research Area (ERA) is een Europees samenwerkingsverband op het gebied van onderzoek en innovatie. Het doel is om nationale grenzen in de wetenschap te vervagen, samenwerking te stimuleren en kennis, data en onderzoekers makkelijker tussen landen te laten bewegen.
Om dat te bereiken, stellen de EU-landen elke paar jaar samen een agenda op met thema’s en acties waar ze vrijwillig aan mee kunnen doen. Hoe meer landen meedoen, hoe groter de gezamenlijke vooruitgang. Zo hoeft niet elk land zelf het wiel uit te vinden, en kunnen Europese prioriteiten – zoals nu de ontwikkeling van proefdiervrije onderzoeksmethoden – gezamenlijk worden opgepakt.
Europa komt in beweging
In mei 2025 is deze nieuwe ERA-agenda vastgesteld. Een belangrijk onderdeel daarvan is dus een actie die zich richt op het ontwikkelen én opschalen van proefdiervrije methodes, voor biomedisch onderzoek en voor het beoordelen van medicijnen en medische hulpmiddelen. Daarover zegt Debby Weijer, directeur van Proefdiervrij:
“Dat is natuurlijk geweldig nieuws voor dier én mens. Als Proefdiervrij zijn we gevraagd om mee te denken over deze actie. Uiteraard blijven wij het belang van dieren vooropstellen en laten we tegelijkertijd zien waarom meer mensgericht onderzoek zo hard nodig is: omdat het leidt tot meer betrouwbare onderzoeksresultaten.”
Wat betekent dit voor proefdieren?
Dat proefdiervrije innovatie nu zo duidelijk is opgenomen in het Europese onderzoeksbeleid, laat zien dat er echt iets in beweging is gezet. In Europa worden elk jaar nog miljoenen dieren gebruikt voor onderzoek. Dat zijn vaak pijnlijke proeven, die lang niet altijd bruikbare resultaten opleveren voor de mens.
Maar dat hun belang nu wordt erkend op het hoogste niveau, is veelzeggend. Europa erkent met deze stap dat het tijd is voor verandering. En net zo belangrijk: proefdieren krijgen eindelijk een stem. Hun lijden wordt niet meer als vanzelfsprekend gezien.
Natuurlijk is dit pas het begin. Voor de dieren in het lab verandert er vandaag misschien nog niets en de uitvoering moet nog vorm krijgen. Maar wij zijn hoopvol. Want precies zo begint verandering. Stap voor stap, maar wel in de goede richting!
Op de hoogte blijven? Of wil je meer van dit soort nieuws lezen?
