Welkom bij Drijfveren. Hier vertellen Proefdiervrij-onderzoekers wat hen motiveert om tegen de stroming in te gaan. Dit keer is het aan Marjolein van Driel. Zij doet onderzoek naar uitzaaiingen van kanker in het bot, zónder proefdieren. 

Marjolein: “Vanochtend op de fiets naar het werk dacht ik na over de vraag waarom ik eigenlijk gemotiveerd ben om proefdiervrij onderzoek te doen. Voor het antwoord moest ik helemaal terug naar mijn studietijd in Maastricht (in de vorige eeuw!).

Tijdens mijn biomedische studie, kon ik kiezen om een cursus Proefdierkunde te volgen. Je kon dan een certificaat halen om later tijdens je werk in een laboratorium met proefdieren te kunnen werken. Het voordeel van meedoen was groot. Met dit certificaat op je cv, zou je eerder aangenomen worden wanneer je ging solliciteren naar een baan in de wetenschap.

Toch twijfelde ik of ik wel de juiste persoon was voor zo’n cursus. Vond het als student al moeilijk dat ik dieren pijn zou moeten doen voor de wetenschap. Maar ik wist ook dat ik dat pas echt zeker zou weten als ik de cursus zou doen. En na afloop wist ik het dan ook zeker: geen onderzoek met proefdieren voor mij.

Geen proefdieren, maar humane cellen

Na mijn afstuderen heb ik bewust gezocht naar vacatures van onderzoeksprojecten waarbij niet met proefdieren gewerkt werd. Toen eigenlijk nog helemaal niet met het idee dat deze projecten weleens ‘proefdiervervangend’ konden zijn.

Hierdoor heb ik veel ervaring opgedaan met het ontwikkelen van kweekmodellen met humane cellen. Tijdens mijn werk in Utrecht leerde ik om cellen van verschillend origine samen te kweken, zowel afkomstig van humane cellijnen als rechtstreeks van patiënten.

Maar de meer bewuste motivatie kwam pas toen ik mijn loopbaan vervolgde op het Erasmus MC in Rotterdam. Toen bleek namelijk dat we, met ons onderzoek naar uitzaaiingen van kanker in het bot, juist veel directer en specifieker de onderzoeksvragen konden beantwoorden met humane kweekmodellen.

Nu motiveert het me zelfs extra om niet alleen onze wetenschappelijke vragen op te lossen, en een werkzame therapie te vinden tegen kanker die naar het bot gaat, maar ook om na te denken of dit blijvend kan zonder gebruik van proefdieren.

Proefdiervrije innovatie blijft een uitdaging

De laatste jaren is er veel vooruitgang in de wetenschap in het bedenken van alternatieve modellen die goed de menselijke situatie kunnen nabootsen, zeker in Nederland, en ik doe daar graag aan mee. Ik denk wel dat dit in sommige gevallen ‘makkelijker’ kan dan in andere, maar hier ligt dan ook de uitdaging! Het is motiverend om dan toch steeds een stapje verder te komen.

Onderzoekers als Marjolein inspireren ons, en nog belangrijker; anderen. Zij bewijst dat de proefdiervrije wetenschap de toekomst heeft.

Benieuwd naar de drijfveren van andere onderzoekers?