De wereld wordt in de greep gehouden door het coronavirus. In drukke steden ligt het dagelijks leven stil, mondkapjes zijn niet meer aan te slepen en het is al weken het gespreksonderwerp van de dag. Het coronavirus is een bedreiging voor de mens, maar waar ik dan ook meteen aan denk: hoeveel invloed heeft dit virus op dierproeven? Het antwoord: heel veel.
Het oude bekende
Bij een plotselinge uitbraak van een ziekte moet er snel gehandeld worden: er moet immers zo snel mogelijk een vaccin gevonden worden. Wetenschappers vallen dan terug op bekende, bestaande onderzoeksmethoden. Vaak is dit de dierproef.
In het geval van corona gaat het om onderzoek naar een vaccin dat het virus te lijf te gaat. Eind januari werd bekend dat de eerste dierproeven hiervoor al in de startblokken staan. Hoeveel proefdieren extra gebruikt gaan worden om het vaccin te ontwikkelen, blijft gissen.
Ik begrijp heel goed dat we zo snel mogelijk een vaccin willen ontwikkelen en dat hiervoor bestaande methoden gebruikt worden. Toch ben ik ervan overtuigd dat resultaten van onderzoek gebaseerd op menselijke cellen en weefsel veel beter vertaalbaar zijn dan de resultaten van proefdieronderzoek. Op mens gebaseerd onderzoek kan uiteindelijk sneller voor een werkzaam vaccin tegen het coronavirus zorgen.
Humaan virusonderzoek
Gelukkig zijn er wetenschappers die geloven in proefdiervrije innovatie, zoals Katja Wolthers. Katja doet onderzoek naar virussen zonder hier dieren voor in te zetten; al haar onderzoek is gebaseerd op menselijke organoids. Haar ambitie is om in het lab een model te bouwen dat een goede representatie is van de mens. Dat is iets waar ze al jarenlang aan werkt – niet alleen in haar lab in Amsterdam, maar ook via een internationaal trainingsnetwerk genaamd Organovir.
Een virusinfectie in een organoid. Katja Wolthers onderzoekt virussen in proefdiervrije, menselijke modellen.
Binnen Organovir wordt proefdiervrij onderzoek gedaan naar verschillende coronavirussen (want daar zijn verschillende soorten van!). Wij ondersteunen dit initiatief met heel veel enthousiasme: het kan ervoor zorgen dat bij een volgende uitbraak van een virus er niet direct naar een proefdier wordt gegrepen, maar naar een onderzoeksmodel gebaseerd op menselijke cellen. En dat is beter voor mens én dier!