Afgelopen 25 juli reageerde de Europese Commissie op het burgerinitiatief Save Cruelty-Free Cosmetics. Deze reactie heeft veel stof doen opwaaien: in het bijzonder vanuit een angst voor de risico’s van een abrupt verbod op dierproeven. Wat ons betreft, is deze angst ongegrond. “Er is nooit opgeroepen tot een abrupt verbod, maar om een transitie gebaseerd op wetenschap. En daar is iedereen bij gebaat.” benadrukt onze directeur Debby Weijers. “Laten we niet met de vinger naar elkaar wijzen en het risico lopen dat de Europese Commissie dit belangrijke vraagstuk weer aan de kant schuift – laten we in plaats daarvan onze krachten bundelen!”

De wetenschap is leidend

Laten we vooropstellen: als Proefdiervrij onderschrijven we dat betrouwbaar biomedisch onderzoek noodzakelijk is. Én dat dit onderzoek ethisch gedaan moet worden, dus zonder het gebruik van dieren. Daarom is onze strategie om een proefdiervrije wereld te bereiken gericht op het aanjagen van proefdiervrije, mensgerichte innovatie. Daarvoor werken we samen met de wetenschap.

De oproep naar de Europese Commissie is dan ook niet een verzoek om een abrupt verbod op het gebruik van proefdieren, maar een verzoek om een realistisch en op wetenschap gebaseerd plan op te stellen, die de transitie van proefdieren naar proefdiervrije methodes stimuleert.

Kom met een concreet plan

De Europese Commissie wordt wel opgeroepen om doelen te stellen, met waar mogelijk streefdata. Verschillende partijen hebben laten zien dat proefdiervrije innovaties mogelijk zijn. Waar deze alternatieven beschikbaar zijn, willen we van de Europese Commissie een concreet voorstel zien van hoe dit door de rest van de EU gaat worden uitgerold.

Hierbij vermeldt het burgerinitiatief expliciet dat de doelen haalbaar moeten zijn, zodat biomedisch onderzoek niet in het geding komt. Sterker nog, het burgerinitiatief benadrukt juist dat het plan niet ten koste mag gaan van wetenschappelijk onderzoek of van de veiligheid van mens en omgeving.

Proefdiervrij onderzoek helpt mens én dier

De vele mooie initiatieven van de afgelopen jaren laten zien dat het mogelijk is: een wereld zonder dierproeven. Dit is niet alleen een belangrijke stap op het gebied van dierenwelzijn, maar ook op het gebied van biomedisch onderzoek. We zijn trots op de vele wetenschappers die grote sprongen maken in het ontwikkelen van proefdiervrije innovaties. Of dit nu vanuit een ethische motivatie komt of vanuit het streven naar effectief biomedisch onderzoek: zowel dier als mens wordt hier beter van. 

Het is niet voor niets dat uit onderzoek blijkt dat 88% van de medicijnen die getest zijn op dieren, niet werken voor de mens. Daarom zien wij de reactie van de Europese Commissie, om dierproeven voor chemische doeleinden uit te faseren, als een overwinning. Een mooie en hoognodige stap vooruit. Helaas weigeren ze tegelijkertijd om de Europese cosmeticawet van 2013 te beschermen.

Laten we elkaar versterken, niet afzwakken

En al zijn we er nog lang niet, heeft de ontwikkeling van proefdiervrije methoden dankzij het burgerinitiatief nu eindelijk de aandacht van de Europese Commissie. Door dan gelijk met de vinger naar elkaar te wijzen, lopen we het risico dat de Europese Commissie dit vraagstuk weer aan de kant schuift. Het is juist nu van belang om als maatschappij, wetenschap en industrie samen op te trekken. 

Alleen samen kunnen we de nationale en Europese overheden bewegen om, zowel in financiering als in regelgeving, ruimte en mogelijkheden te bieden voor de wetenschap om zich te blijven ontwikkelen. Uiteindelijk werken we allemaal aan hetzelfde doel: betrouwbaar en effectief biomedisch onderzoek, met oog voor humane gezondheid, het milieu én dierenwelzijn. Dus laten we nu echt de handen ineenslaan en ervoor zorgen dat onze gezamenlijke inzet niet onopgemerkt blijft.