Persbericht: Stichting Proefdiervrij wil nieuwe generatie proefdieren voorkomen

Den Haag – 7 juni 2022. Mogen we (donor)dieren zomaar gebruiken om het wereldwijde tekort aan orgaandonoren op te lossen? Dat is het vraagstuk dat Stichting Proefdiervrij vandaag met hun nieuwe, online campagne Niet. Gewoon. op tafel legt. De stichting die streeft naar een proefdiervrije toekomst vindt het niet normaal als we dieren laten lijden voor het welzijn van mensen en wil mensen door middel van aangrijpende dilemma’s meer laten nadenken over het controversiële onderwerp.

Aanleiding van de campagne is een Amerikaanse hartpatiënt die eind vorig jaar een hart van een genetisch gemodificeerd varken getransplanteerd kreeg. In Nederland is dierorgaantransplantatie, het overbrengen van organen van een dier naar een ander dier of naar de mens, verboden. “En dat moet zo blijven. Het inzetten van dieren om problemen van mensen op te lossen is een stap terug in de tijd en we willen voorkomen dat donordieren de nieuwe generatie proefdieren worden”, vindt Debby Weijers, directeur van Stichting Proefdiervrij. Tijdens de campagne die vijf weken duurt wil de stichting meer bewustwording en draagkracht creëren over dit onderwerp door te laten zien welke dieren nu in Amerika als donor worden gebruikt en vooral hoe dit anders zou moeten kunnen.

Tekort aan orgaandonoren

Er is een tekort aan menselijke donororganen en dat is een continu probleem. Uit cijfers van de Nederlandse Transplantatiestichting (NTS) blijkt dat de wachtlijst voor orgaantransplantatie met een orgaan van een overleden donor is gestegen met 3%. In 2020 wachtten er 1257 mensen op een donororgaan en in 2021 waren het er 1298. De oplossing voor het tekort aan menselijke donororganen wordt steeds meer gezocht bij dieren. Tevens de belangrijkste reden voor de stichting om deze actie te starten.

“We willen voorkomen dat donordieren gaandeweg een vanzelfsprekendheid worden en we vinden het heel belangrijk dat dit gesprek gevoerd wordt. Niet alleen op het vlak van wat we kunnen als mens maar ook wat we willen. Kunnen we onszelf nog in de spiegel aankijken als we dieren laten lijden voor ons eigen gewin?” stelt Weijers kritisch. Varkens lijken van alle dieren het meest geschikt als donordier, maar moeten eerst genetisch gemanipuleerd worden om aan de noodzakelijke ‘eisen’ van een donordier te voldoen. Eigenlijk worden de genen van een varken zo aangepast om de kans op afstoting van het orgaan te verkleinen. Ook de leefomgeving van deze varkens is niet gewoon, aangezien deze steriel moet zijn om ervoor te zorgen dat er geen virussen of bacteriën in de organen terecht kunnen komen die overgedragen kunnen worden aan de mens. Het immuunsysteem van het varkens werkt dus niet zoals bij andere varkens.

Regeneratieve geneeskunde

Volgens Proefdiervrij zou er veel meer tijd en energie gestoken moeten worden in innovatieve, proefdiervrije wetenschap zoals de ontwikkeling van menselijke modellen. Weijers: “Denk bijvoorbeeld aan regeneratieve geneeskunde die gericht is op het ontwikkelen van nieuwe behandelingen om beschadigd weefsel in het lichaam te herstellen. Dit alternatief is met de juiste investering van tijd en geld wellicht succesvoller en veiliger voor mensen. Proefdiervrij draagt al jaren bij aan die ontwikkeling van regeneratieve geneeskunde”, vertelt Weijers.

Een voorbeeld van zo’n wetenschappelijke innovatie is een organoïde. Bas van Balkom, onderzoeker van UMC Utrecht, doet samen met zijn team onderzoek naar de behandeling van nierziekten met behulp van een menselijk orgaan-op-een-chipmodel, waarin hij organoïden toepast. “Het voordeel ten opzichte van proefdieren is dat wij geen vertaalslag hoeven te maken van dier naar mens, omdat we werken met menselijke organoïden. Dit zijn gekweekte mini-organen afkomstig uit stamcellen van volwassen donoren”, vertelt van Balkom. Hij denkt ook dat er winst te behalen is in het optimaal gebruikmaken van beschikbare donororganen, bijvoorbeeld door de kwaliteit van donororganen objectief te beoordelen en zelfs te verbeteren. Hierdoor kan een ontvanger langer profiteren van het donororgaan. Ook dit verkort de wachtlijst.

Proefdiervrij de Podcast

Stichting Proefdiervrij laat sinds kort ook een ander nieuw geluid horen, namelijk met de kersverse Proefdiervrij de Podcast. Iedere maand wordt er een gesprek opgenomen op de unieke en ludieke locatie het PAARD in Den Haag. Zo’n tien jaar geleden is de stichting zich nog meer gaan richten op samenwerking met overheden en gezondheidsfondsen en financieren ze proefdiervrij onderzoek. Elke laatste vrijdag van de maand worden luisteraars meegenomen in de wereld van proefdiervrije wetenschap. Deze maand wordt de tweede podcast opgenomen waar Bas van Balkom wordt geïnterviewd over het thema donordieren.

Over Stichting Proefdiervrij

Stichting Proefdiervrij wil proefdieren overbodig maken. Door middel van het bundelen van krachten van partners uit de wetenschap, de politiek, het bedrijfsleven en de maatschappij bouwen zij aan dit ideaal. Proefdiervrij financiert de ontwikkeling van innovatief wetenschappelijk onderzoek zonder het gebruik van proefdieren. Deze onderzoeken zijn niet alleen beter voor het dier maar ook voor de mens, omdat deze bijvoorbeeld gebaseerd zijn op menselijke cellen en weefsels. De stichting krijgt geen financiële ondersteuning van de overheid en is daarom volledig afhankelijk van donateurs. Meer informatie op www.proefdiervrij.nl

NOOT VOOR DE REDACTIE
Voor meer informatie kunt u terecht bij Romy Penningnieuwland: pers@proefdiervrij.nl