Blog geschreven door Doortje Klinkenbergh, communicatie- en fondsenwervingsmedewerker
Misschien weten jullie het nog uit mijn vorige blog, of misschien zie je mij nu pas voor het eerst voorbij komen (in dat geval, aangenaam!). Toen ik begon met werken bij Proefdiervrij had ik vooral één doel voor ogen: de wereld een betere plek maken voor dieren. Na drie maanden vol schrijfwerk en onderzoek, merk ik dat mijn motivatie iets anders is. Met mijn werk kan ik namelijk óók mensen helpen.
Vlak na mijn eerste werkdag zijn we van start gegaan met een nieuwe campagne: Red een muis, stop Alzheimer. Iemand beschreef Alzheimer ooit aan mij als ‘het missen van iemand die recht tegenover je zit’, iets wat voor de patiënt én zijn naasten kan gelden. Dat was eigenlijk alles wat ik drie maanden geleden van de ziekte wist.
Dierproeven geen succes
Nu weet ik hoe het ontstaat, hoe lang er al naar een oplossing wordt gezocht… en hoeveel proefdieren hiervoor jaarlijks gebruikt worden. Het aantal dierproeven in Nederland is iets waar ik mij nog steeds over verbaas. Neem Alzheimer: deze proeven worden verricht op dieren die van nature geen Alzheimer kunnen krijgen – althans niet zoals mensen het krijgen. Het resultaat is dat er geen succes geboekt wordt.
“Geen van de 500 (!) ontwikkelde medicijnen werken voor de ruim 200.000 Alzheimer patiënten in Nederland. Dat moet toch anders kunnen?”
Op bezoek bij het UMC Amsterdam
Gelukkig wordt er al een tijdje gewerkt aan een alternatief. In 2017 ging Proefdiervrij samenwerken met Wiep Scheper, die streeft naar het vinden van een oplossing voor Alzheimer en daarom een proefdiervrij 3D hersenmodel ontwikkelde. Door te werken met gekweekte, menselijke cellen kan het proces van Alzheimer in dit model nauwkeurig bestudeerd worden. Zonder proefdieren! Mijn nieuwsgierigheid naar het model groeide toen mijn collega Romy vroeg of ik mee zou willen naar het Amsterdam UMC voor het maken van een campagnefilm. En óf ik dat zou willen!
Omdat ik zelf niet zo gek ben op cijfers (en daarom mijn bètavakken op school het liefst oversloeg), wist ik niet zo goed wat ik kon verwachten: zou ik wijzer over het model vertrekken, dan dat ik die middag aankwam?
Toen ik eenmaal de handen schudde met Wiep had ik al snel door dat ik mij geen zorgen hoefde te maken. We konden het model helaas niet in werking zien, maar Wiep kon het model duidelijk laten zien aan de hand van een 3D model op de computer.
Toch is een model zien op een scherm anders dan het fysiek vasthouden. Nu was fysiek vasthouden natuurlijk niet mogelijk, maar Wiep kon ons wel een lege plaat laten zien. De plaat bevatte 96 kleine schaaltjes waarin de menselijke cellen getest konden worden.
Elk schaaltje kan één muis uit Alzheimer onderzoek vervangen. Het was prachtig om te zien hoe zo een klein rondje (kleiner dan een vingerkootje!) een levend wezentje zou kunnen redden. Én om te horen hoeveel ditzelfde kleine rondje kan betekenen voor mensen.
Is het beter voor mens en dier?
Toen ik met deze campagne begon, had ik eigenlijk vooral het leed van dieren voor ogen. Dat is misschien ook een beetje te wijten aan mijn achtergrond en omdat ik zelf (gelukkig) nog geen ervaring heb gehad met Alzheimer.
Maar na mijn bezoekje aan het UMC werd de andere kant mij duidelijk. Het gebruik van proefdieren in Alzheimer onderzoek zorgt niet alleen voor dierenleed; het gebrek aan een goede oplossing voor de ziekte veroorzaakt ook veel menselijk verdriet.
Daarom is het onderzoek van Wiep zo belangrijk. Door onderzoek te voeren, gebaseerd op de mens én voor de mens, zal er een betrouwbare en duurzame oplossing gevonden worden. Eentje die het proces van de ziekte kan vertragen of stoppen… en waar géén dierenleed bij komt kijken: kortom, een oplossing waar ik alleen maar achter kan staan!