Er is nog veel onwetendheid over dierproeven. Daardoor worden hier veel onterechte conclusies over getrokken. Dat het niet anders kan of dat we nooit helemaal zonder proefdieren kunnen. Wij geloven dat deze conclusies onterecht zijn. We zijn verder dan je denkt.
Jaarlijks worden er in Nederland nog een half miljoen dierproeven gedaan, maar het experimenteren op dieren wordt steeds vaker overbodig. Dankzij nieuwe, proefdiervrije testmethoden zien we het aantal dierproeven geleidelijk dalen. We zijn verder dan je denkt, maar we zijn er nog niet.
Benieuwd welke proefdiervrije alternatieven er al zijn?
Proefdiervrij testen is beter voor mens én dier
In Nederland worden gemiddeld 450 duizend dierproeven gedaan. Maar dieren zijn geen mensen. Zo zijn 9 van de 10 medicijnen, die ontwikkeld zijn door dierproeven, niet werkzaam of veilig voor mensen. Gelukkig ontdekken we steeds meer manieren om onderzoek te doen zonder dat hier een muis, rat, hond of een ander dier voor nodig is. Dat bespaart niet alleen veel dierenleed, maar zorgt ook voor betere en betrouwbaardere resultaten voor mensen.
Een greep uit de meest innovatieve proefdiervrije ontwikkelingen:
Menselijke organen nabootsen met organoids
Organoids zijn het beste te omschrijven als mini-orgaantjes. Een organoid is een gekweekt mini-orgaantje, van bijvoorbeeld een long of darm, dat bestaat uit cellen met persoonlijke eigenschappen van een patiënt.
In principe is het mogelijk om van alle functies van organen een organoid te maken. Daarom is de potentie van deze techniek ook zo groot. In principe kan je het hele menselijke lichaam nabouwen met behulp van organoids.
Er bestaan al organoids van de menselijke darmen, longen, hersenen, ogen en huid, maar er bestaan ook organoid van onze lever, baarmoeder en placenta. Waarschijnlijk bestaan er nog veel meer, want ontwikkelingen staan niet stil. De vraag is niet zozeer óf het mogelijk is om een bepaalde organoid te maken, maar meer wanneer wetenschappers hiervoor het recept vinden.
Organen-op-chip: menselijk lichaam op miniatuurformaat
Een orgaan-op-een-chip is op het eerste gezicht een heel simpel dingetje. Het ziet eruit als een plastic plaatje, een soort doorzichtig legoblokje met daarin wat simpele buisjes en draadjes. Maar zo simpel is het niet. Deze chip is namelijk een modern onderzoeksmodel waarin tussen de twee delen van de chip, menselijke cellen leven op een plastic blaadje (het zogenaamde membraan). Hierop wordt ons lichaam op verbluffende wijze nagebootst.
De cellen in de chip zijn met het blote oog niet te zien. Door kleine kanaaltjes stroomt een kleine hoeveelheid vloeistof om onder meer de groeiende cellen te voeden. Hiermee wordt onze bloedstroom nagemaakt. Er bestaat ook een long-op-een-chip, waarbij de cellen ook blootgesteld worden aan lucht.
“Het is tegenwoordig geen kwestie meer van óf onderzoek met proefdieren, óf geen onderzoek. We kunnen het onderzoek verbeteren en proefdieren overbodig maken door in te zetten op proefdiervrije innovatie.”
Debby Weijers, directeur Proefdiervrij
3D geprinte organen science fiction? We zijn verder dan je denkt
Steeds meer mensen, scholen en bedrijven hebben een 3D-printer in huis staan. Je kunt er diverse dingen mee printen, zoals beeldjes, sleutelhangers en servies. Maar wist je dat je ook organen kunt printen? In plaats van inkt, worden er menselijke cellen gebruikt. Deze worden gekweekt uit bijvoorbeeld huidcellen, dus er komt geen dieren- of mensenleed bij kijken.
Met de cellen kunnen dus volledig functionele organen geprint worden. De ontwikkeling is in volle gang, en we hebben goede hoop dat het proefdieren volledig kan vervangen in onderzoek.
Er zijn al successen: zo leeft er in de Verenigde Staten een jongen met een volledig, functionele geprinte blaas!