De route van het lab naar de praktijk is complex. Veelbelovende proefdiervrije innovaties weten daarom vaak niet hun weg naar implementatie te vinden. Om hier verandering in te brengen, lanceerde ZonMW op 3 april de NAM Navigator: een praktische online gids die inzicht biedt in de reis die een proefdiervrij model aflegt van ontwikkeling tot implementatie.
*NAM: New Approach Methodology. NAMs zijn wetenschappelijke modellen, zoals organoids en organen-op-chips, die gebaseerd zijn op menselijke cellen.
De NAM Navigator: één tool, helder overzicht
De NAM Navigator is een interactieve online tool die stap voor stap laat zien hoe een proefdiervrij model (zoals een organ-on-chip of organoïde) de route aflegt van ontwikkeling naar acceptatie. Handig voor iedereen die werkt aan mensgerichte innovaties zónder dierproeven. De tool laat zien waar de kansen liggen, maar ook waar het vaak spaak loopt.
ZonMw lanceerde de Navigator op 3 april om de transitie naar proefdiervrije innovatie te versnellen. En die versnelling is hard nodig.
Waarom deze tool onmisbaar is voor onderzoekers en beleidsmakers
Er gebeurt wereldwijd al ontzettend veel op het gebied van proefdiervrije innovatie. Er is dus echt al veel waardevolle info beschikbaar, maar helaas is deze informatie vaak verspreid over allerlei websites, papers en platformen van verschillende organisaties en onderzoekers.
Wat er mist, is één centrale plek waar je alles makkelijk kunt vinden. Precies daarvoor is de NAM Navigator ontwikkeld. Het is een centrale plek waar je informatie vindt over hoe proefdiervrije modellen gevalideerd kunnen worden en hoe ze een plek kunnen krijgen binnen wet- en regelgeving.
In het kort helpt de NAM Navigator wetenschappers, beleidsmakers en regelgevende instanties om:
- beter inzicht te krijgen in de stappen die nodig zijn voor validatie en implementatie
- bestaande kennis te bundelen
- en barrières te verlagen voor bredere acceptatie van NAMs
Het eindresultaat: mensgerichte onderzoeksmodellen die écht verschil maken, zónder dierproeven.

De route van lab naar beleid is geen rechte lijn
De ontdekking of publicatie van een wetenschappelijk, proefdiervrij onderzoek is niet het eindstation. De reis gaat veel verder: proefdiervrije alternatieven moeten namelijk eerst gestandaardiseerd en gevalideerd worden, voordat ze daadwerkelijk geaccepteerd worden door regelgevende instanties en dus gebruikt kunnen worden.
Juist het validatieproces is intensief en ingewikkeld, maar enorm belangrijk. Zonder de erkenning van een validatie, blijven zelfs de meest veelbelovende organoïden of organ-on-chips steken in de onderzoeksfase. Terwijl we juist weten dat op mens-gebaseerde modellen, vaak een betere voorspellende waarde bieden dan traditionele dierproeven.

Het systeem moet mee veranderen
Als we willen dat de wetenschap de mens écht als uitgangspunt neemt, dan is het wat ons betreft alleen maar logisch om te kiezen voor mensgerichte modellen. Hiervoor is een verandering in het systeem nodig: en juist die verandering wil de NAM Navigator in gang zetten.
Met deze kennisbank hebben we nu een tool in handen die:
- overzicht biedt in de complexe wereld van NAMs
- de weg naar acceptatie versnelt
- bijdraagt aan de vervanging van dierproeven in veiligheidsonderzoek en medicijnontwikkeling
Zet zelf de volgende stap – start met de NAM Navigator
Of je nu zelf werkt aan een proefdiervrij onderzoeksmodel of nieuwsgierig bent naar wat er al beschikbaar is: de NAM Navigator biedt je inzicht, richting en kansen. Ontdek hoe jij kunt bijdragen aan de volgende stap in wetenschap die goed is voor mens én dier.
Bron: ZonMw