Eerder deze maand werd bekend dat verschillende Nederlandse bedrijven die dierproeven doen, hier voortaan transparanter over zullen communiceren. Direct bijdragen aan het vervangen van proefdieren doet deze overeenkomst niet, maar het zorgt wel voor meer bewustzijn. En hoe meer bewustzijn er over dierproeven is, hoe sneller proefdieren overbodig worden. Toch hebben we onze twijfels: want hoeveel impact heeft de transparantieovereenkomst eigenlijk?
Open en transparante communicatie van instanties onderling en met het publiek is belangrijk voor het creëren van bewustzijn, maar om proefdieren overbodig te maken, moet er veel meer gedaan worden.
Mooie belofte, weinig impact?
Een hele tijd geleden is er door Nederlandse proefdierorganisaties al een soortgelijke overeenkomst getekend, namelijk de Code Openheid Dierproeven. Hiermee beloofden de organisaties om open te communiceren over het wetenschappelijk onderzoek dat zij met dieren deden. Helaas heeft deze overeenkomst voor de proefdieren in Nederland weinig betekend, omdat er onder andere geen consequenties waren voor de organisaties die zich niet aan de overeenkomst hielden.
Geen vrijstelling voor het doen van dierproeven
Het is dus lastig om in te schatten wat de impact van deze transparantieovereenkomst precies zal zijn. Dat bedrijven opener en duidelijker willen communiceren over de dierproeven die zij doen is mooi, maar het mag geen rechtvaardiging zijn voor het doen van dierproeven. En het mag ook geen vrijstelling zijn van de verantwoordelijkheid om te investeren in alternatieven – iets waar in de overeenkomst weinig over gesproken wordt.
Saskia Aan, adviseur wetenschap en innovatie: “Openheid over dierproeven is mooi, want op die manier kunnen we met z’n allen nog kritischer kijken naar de dierproeven gedaan worden. Maar uiteindelijk gaat het ons om het vervangen van dierproeven. Om dat te bereiken moet er veel meer gedaan worden dan het tekenen van deze transparantieovereenkomst. We zijn daarom heel benieuwd naar wat het uiteindelijk in de praktijk gaat opleveren voor het aantal proefdieren in Nederland.”
Begrijpelijke informatie voor iedereen
De transparantieovereenkomst is ondertekend door vijftien Nederlandse organisaties die met dierproeven werken. Hiermee hebben zij vier toezeggingen gedaan:
- Ze gaan duidelijker communiceren over wanneer, hoe en waarom ze dieren in onderzoek gebruiken;
- Ze streven naar betere communicatie over dierproeven in Nederland met het publiek en de media;
- Ze bieden proactief mogelijkheden aan het brede publiek om meer te leren over de onderzoeken die zij doen, over wat zij doen om dierproeven te verminderen en over de regelgeving rondom dierproeven;
- Jaarlijks rapporteren zij hun voortgang en delen zij hun ervaringen. Onderzoeksinstellingen in Nederland zijn al wettelijk verplicht om dit te doen, maar doen dit vaak niet op een manier die voor iedereen even makkelijk te begrijpen is. Daar moet deze nieuwe overeenkomst verandering in brengen.
Indirecte stap richting een toekomst zonder proefdieren
Toch zijn we voorzichtig ook blij met deze nieuwe ontwikkeling: door meer bewustzijn te creëren onder het publiek, de politiek en de wetenschap, zorgen we ervoor dat er meer vragen worden gesteld. Zoals: zijn proefdieren eigenlijk wel altijd nodig in onderzoek? Welke alternatieven zijn er, die proefdieren overbodig kunnen maken? Hoe meer vragen er gesteld worden, hoe harder er wordt gewerkt aan het vinden van de (proefdiervrije!) oplossing.
Jij vindt donordieren toch ook niet gewoon? Teken nu!
Mogen we (donor)dieren zomaar gebruiken om het wereldwijde tekort aan orgaandonoren op te lossen? Dat is het vraagstuk dat we met onze campagne Niet. Gewoon. op tafel leggen. Donordieren lijken de oplossing voor het wereldwijde tekort aan donororganen voor mensen. Maar het gebruik en doden van dieren voor onze gezondheid, is in onze ogen geen vooruitgaging of innovatie. Het lijden van dieren voor ons welzijn mag geen gewoonte worden: gewoon niet.
Misschien wil je dit ook lezen: