Laat dieren niet de veiligheid
van jouw eten bepalen

Laat dieren niet de veiligheid
van jouw eten bepalen

Eten en drinken kopen zonder na te hoeven denken of je er ziek van wordt, heel normaal toch? Voor tienduizenden ratten is dat een ander verhaal. Deze arme dieren moeten in het lab de veiligheid van ons eten en drinken testen, zodat wij niet ziek worden van onze aankopen in de supermarkt.

Vreemd, toch? Want de stofwisseling van een rat lijkt helemaal niet op die van ons… Lijdende dieren in voedselveiligheidsonderzoek, dat kan echt niet meer. Samen halen we dieren hieruit. Kunnen ze op jouw steun rekenen?

Ja, ik steun de dieren

De laatste donaties voor: Doneer nu voor proefdiervrij voedselveiligheidsonderzoek

Wilgert ter Beek15,0022-02-2023
Hester van Rooij25,0015-08-2022
Saskia van der Loo50,0028-05-2022
Jasper Bengevoord1,0010-05-2022
Jasper Bengevoord1,0010-05-2022

Alleen al voor een pak appelsap worden drie soorten dierproeven uitgevoerd

Ratten zijn de dupe voor ons eten en drinken

Ons eten en drinken moet uitgebreid op veiligheid worden getest, voordat het in de schappen terecht komt. Maar wat veel mensen niet weten, is dat alles getest wordt: de ingrediënten, de verpakkingen en zelfs de bestrijdingsmiddelen in onze groente- en fruitproducten. Hiervoor worden dieren blootgesteld aan allerlei stoffen voor onze veiligheid:

Appelsap voedselveiligheid

Maar dieren zijn geen mensen: onderzoek op proefdieren is daarom niet altijd betrouwbaar. De stofwisseling van een rat is zo anders, dat voedingsstoffen die wel veilig zijn voor ratten, vaak toch niet veilig blijken voor mensen. Dan lijden ratten dus écht onnodig.

De oplossing: gekweekte mini-darmen

Het moet anders, en het kan ook anders. Onderzoeker Meike van der Zande werkt keihard aan een alternatief; het nabootsen van menselijke darmen. Met behulp van gekweekte mini-darmen (organoids), onderzoekt ze of ingrediënten, voedingsstoffen en al het andere dat met ons eten en drinken te maken heeft, mogelijk schadelijke gevolgen heeft op ons lichaam. Dat klinkt toch veel logischer dan testen op ratten?

Laat ratten niet de veiligheid van jouw eten bepalen. Om zo snel mogelijk het onnodig lijden van ratten in voedselveiligheidsonderzoek te stoppen, hebben we jouw hulp hard nodig!

Wist jij dat…

Voedselveiligheid ratten

…ratten niet eens een galblaas hebben? Hierdoor kunnen de diertjes niet braken als zij iets giftigs eten – iets wat wij mensen wel zouden doen.

Veelgestelde vragen

Een organoid is een soort mini-orgaantje. Het bestaat uit een complex geheel van cellen die alle lichaamsfuncties van een bepaald orgaan nabootsen. Meike van der Zande werkt met gekweekte darmcellen. Het is mogelijk om persoonlijke mini-orgaantjes te maken. Door materiaal af te nemen van een patiënt (bijvoorbeeld huid, bloed of speeksel), kunnen cellen gekweekt worden. Deze bevatten dan alle genetische eigenschappen van de patiënt.

Er zijn twee soorten mini-darmen. Je hebt de darm-organoid en de darm-op-een-chip. Een darm-organoid is een klein klompje met menselijke darmcellen van bijvoorbeeld een patiënt. Deze cellen leven in een kweekschaaltje. Darm-organoids kunnen gebruikt worden om bijvoorbeeld de effecten van bepaalde stoffen of medicijnen te testen. Een soort test is bijvoorbeeld: raken de darmcellen beschadigd als een bepaalde stof aan de cellen wordt toegediend.

Maar er zijn wel beperkingen aan de functies van de darm die met een darm-organoid gemeten kunnen worden. Met een darm-op-een-chip kunnen onderzoekers deze functies al beter meten. Op de dam-op-een-chip kunnen met menselijke cellen de darmvlokken worden nagebootst, zodat de opname van stoffen in de darmen gemeten kan worden. Ook heeft een darm-op-een-chip (micro)kanaaltjes waarmee er stoffen over de darmcellen heen worden geleid, net zoals in je darmen. En met behulp van techniek kan bij een darm-op-een-chip zelfs het samentrekken van de darm (peristaltiek) worden nagemaakt.

Veel eten en drinken wat voor ons veilig is, is niet veilig voor dieren en vice versa. Bijvoorbeeld:

  • Druiven en rozijnen: Honden en katten worden hier dodelijk ziek van.
  • Xylitol (een zoetstof die wordt gebruikt in suikervrije producten zoals snoep, tandpasta en kauwgom): Honden kunnen door het eten van deze zoetstof in coma raken en zelfs overlijden.
  • Chocolade: Dit is giftig voor honden en katten. Het kan namelijk diarree, braken en zelfs de dood tot gevolg hebben.

De spijsvertering is wat er gebeurt direct na het eten. Het voedsel wordt verteerd en fijngemaakt, zodat de nuttige stoffen uit het eten goed in het bloed kunnen komen. Het eten gaat daarna door naar de darmen, waar de stofwisseling plaatsvindt. Hierbij worden de voedingsstoffen die door de spijsvertering zijn gemaakt, door het lichaam bewerkt en vervormd tot andere stoffen die het lichaam vervolgens opneemt.

Dieren zijn geen mensen: als we de veiligheid van eten en drinken voor mensen willen bepalen, dan kunnen we het beste testen op mensgerichte modellen zoals organoids en organen-op-chips. De resultaten zijn hierdoor beter te vertalen naar de mens. Maar dat betekent niet dat het eten en drinken in de supermarkt nu onveilig is, omdat het ooit op proefdieren is getest:

  • Naast dierproeven wordt er in voedselveiligheidsonderzoek namelijk nu ook al gebruik gemaakt van gekweekte, menselijke cellen om bijvoorbeeld nieuwe voedingsstoffen te testen.
  • Daarnaast zijn er ook mensen die vrijwillig deelnemen aan voedselveiligheidsonderzoek.
  • Ook wordt bewerkt voedsel vaak uitgebreid getest door het op een specifieke temperatuur te koken, het door een röntgenapparaat te laten gaan en door het te controleren op bacteriën.

Het eten en drinken dat in onze supermarkten ligt, is daarom over het algemeen veilig (al is dat natuurlijk nooit helemaal te garanderen).

Jouw donatie gaat naar de ontwikkeling en het op de markt brengen van onderzoeksmethoden die dierproeven overbodig maken. Dankzij jouw bijdrage kunnen wetenschappers proefdiervrije modellen zoals organoids, organen-op-een-chip, computermodellen en andere alternatieven ontwikkelen. In het kort: jouw donatie draagt bij aan een proefdiervrije toekomst!

“Als je iets koopt in de supermarkt, verwacht je dat je er niet ziek van wordt. Het is dus belangrijk dat eten en drinken van tevoren goed getest wordt. Maar dieren zijn geen mensen: onderzoek op proefdieren is daarom niet altijd betrouwbaar. Wij werken aan een model dat voor betrouwbaardere resultaten kan zorgen, omdat het gebaseerd is op mensen en niet op dieren.”

dr. Meike van der Zande
Onderzoeker aan Wageningen University & Research

Dr. Twan de Vries

Onze laatste proefdiervrije projecten

Steun diervrij onderzoek

Start iets groots: steun kleine projecten die dieren beschermen!

proefdier rat vitaltissue

Proefdieren uit onderzoek door vitaal weefsel

proefdier hond

Stop het fokoverschot

Shreya Gudi, Universiteit Twente

Artrose onderzoek kan zonder dierenleed

Nieuwsbrief

nieuwsbrief-oranje-icon

Meld je nu aan voor onze
nieuwsbrief en blijf op de hoogte.

Aanmelden

Word donateur of doneer eenmalig