“Ik zal nooit te weten komen wat Lola heeft moeten ondergaan. Ik wil het eigenlijk ook helemaal niet weten, want wat ze ook gedaan hebben, het is niet eerlijk. Lola is een lieve hond en daar hebben ze gebruik van gemaakt.” 

In onze nieuwe campagne ‘Dierproeven zijn niet meer van deze tijd’ straalt Lola op de foto’s en video’s die zich online razendsnel verspreiden. Het is een bijzonder beeld waarbij wetenschappers en ex-proefhond liefdevol op een foto staan. Bijzonder, want een labhond een nieuw leven geven waarin ze vertrouwen mag hebben in mensen, is een uitdagende en lange weg. 

Lola in de campagne met dr. Abdoel El Ghalbzouri

Ex-proefhonden zijn honden met een figuurlijke rugzak, omdat hun levens vanaf de geboorte in het teken hebben gestaan van proeven. Mascha, het baasje van ex-labhonden Lola en Pippi, weet er alles van: “Het adopteren is best wel een ding. Je krijgt een hondje die niet uit een gewone situatie komt. Ze zijn niet gewend aan kinderen, andere huisdieren of bijvoorbeeld de deurbel die gaat. Het kan zomaar zijn dat je te maken krijgt met een hond van zes jaar oud, maar die niet zindelijk is. Dat kunnen ze nog wel leren op hun oude dag, maar daar komt veel geduld bij kijken.”

Een laboratorium fokteefje

En precies die verantwoordelijkheid besloot Mascha zeven jaar geleden op zich te nemen. Zij en haar partner Karyn wilden een proefdier adopteren. Een proces waarvoor je tijd, middelen én goedkeuring nodig hebt. Wat volgde waren verplichte voorlichtingsmiddag, boeken lezen en “ als je na al die informatie nog wil”, vult Mascha aan, “dan krijg je nog een bezoek aan huis.” Omdat Mascha met Karyn op een boot woonde, was er niet genoeg ruimte voor een onzindelijke hond. “Maar toen kwam er een lab-fokteefje op ons pad. Het was een hond die al haar pups aan de wetenschap heeft moeten offeren. Toen zij aankwam in het asiel, bleek zij zwanger en kregen wij de kans om één van haar pups te adopteren.” 

En dat deden ze. Haar naam werd Pippi; het kind van een labhond. De moeder Nena heeft nog drie jaar in vrijheid geleefd, ze werd uiteindelijk 11 jaar. “Zij was helemaal versleten. Je zag dat ze op was van het onmogelijke dat van haar lichaam werd gevraagd. En ze kreeg er niks voor terug. Ik vraag me ook weleens af of ze weet dat het niet goed afliep met veel van haar kinderen.”

Ruimte voor een tweede labhond

De zorg voor Pippi ging goed, ondanks dat ze, zoals het Mascha het noemt, een tweedegeneratieslachtoffer is. Gelukkig was er in de jaren daarna letterlijk en figuurlijk ruimte om een tweede hond te adopteren. Niet alleen omdat ze inmiddels in een huis met tuin woonde, maar ook omdat Mascha veel thuis was doordat het contract van haar invalwerk in het onderwijs afliep in het begin van de coronapandemie. “Omdat we het hele adoptieproces al hadden doorlopen en dat goedgekeurd was, kregen we het bericht dat we twee dagen later Lola konden ophalen in Friesland. Die kwam net uit het lab. Ze was pas vier maanden oud.” Zonder te weten voor welke proeven Lola werd gebruikt en hoe het grootbrengen zou aflopen, verwelkomde Mascha en Karyn Lola met open armen. Dat ze uiteindelijk haar baan zou opzeggen omdat Lola fulltime zorg nodig heeft, was toen nog niet bekend.

Mascha met Lola
Mascha met Lola

Mascha met Lola

Trauma’s die zichtbaar blijven

Ondanks dat Pippi en Lola allebei uit het lab komen, hebben ze beide andere trauma’s overgehouden aan hun leven voor Mascha. Zo is Pippi argwanend en knuffelt ze liever niet, Lola wil liever geen moment alleen zijn. “Wij moeten ook weleens iets bij Lola doen wat ze niet leuk vindt. Ze is een jachthond dus ze rolt door vieze dingen heen en dan komt het voor dat ze onder de douche moet of dat ik een teek moet verwijderen. Daarvoor moet je haar vasthouden, tegen haar wil in.” En waar de meeste mensen denken dat deze handeling bij een ex-labhond zichtbare frustratie oplevert, blijkt het tegenovergestelde waar. Ze is angstig, maar het gedrag dat haar geleerd is in het lab neemt ze aan: “Ze geeft zich volledig over. Het breekt mijn hart elke keer. Het is precies waarom Beagles gebruikt worden als proefhond. Ze maken gebruik van hun goede karakter, want bij een pitbull kunnen ze dit niet maken.”

Een groot offer: voltijd verzorger worden

“Als je voor een ex-proefdier kiest, dan moet je thuis voor ze zijn. Lola is heel erg gericht op ons, dat maakte het wel makkelijk, maar er zijn ook uitdagingen geweest. Als ik even naar het toilet ga of naar de brievenbus loop, dan loopt ze mee of begint ze te blaffen. Ze heeft enorme verlatingsangst.” Toen de hondenoppas ermee ophield kwamen ze voor een uitdaging te staan. Maar Mascha was vastberaden om de wegvallende zorg op zich te nemen: “We hebben haar niet uit een situatie gered om haar vervolgens hele dagen bij een asiel of kennel achter te laten. We vinden haar heel belangrijk, dus ik zorg nu 24/7 voor de twee. Ik ben fulltime baasje van Lola en Pippi.”

De zorg is intensief, maar gelukkig zitten er ook heel lieve momenten bij: “In het begin wilde ik geen honden in de slaapkamer, maar een puppy in een mandje naast ons bed, dat leek me wel lief. Uiteindelijk werd ik ‘s nachts wakker van een geluid. Ik draaide me om te kijken waar het vandaan kwam en opeens zag ik Lola met haar koppie op mijn kussen en haar lijfje onder de dekens. Zat ze daar te snurken. Ik legde haar terug in het mandje, maar later werd ik weer wakker en lag ze er opnieuw. Nou, dat is niet meer overgegaan.” vertelt Mascha lachend.

Onderbelicht onderwerp

Dat Mascha vóór een proefdiervrije wereld is, is door haar eigen ervaring alleen maar versterkt. “Toen ik een jaar of tien was collecteerde mijn moeder voor goede doelen. Daardoor kwam ik erachter dat dierproeven werden gedaan. Maar wat me nog meer verbaasde, was dat ze 40 jaar later dat nog steeds uitvoeren. Op straat herken ik de labbeagles. Ze zien er anders uit: een fijner gezicht, wat slanker en een verfijnd uiterlijk. Als ik met mensen aan de praat raak over mijn honden, dan hoor ik negen van de tien keer dat ze niet geloven dat er nog steeds proeven op beagles worden gedaan.” Maar eens een juf, altijd een juf. Mascha onderwijst deze mensen maar al te graag. “Ik ben wel een beetje activistisch. En nu zit het actievoeren in de familie: want Lola is hét gezicht van deze campagne!”

Onrecht omzetten in onvoorwaardelijke liefde

Het verzorgen van ex-proefhonden is een zware, maar dankbare taak. “Ik probeer niet na te denken over het onrecht dat ze Lola hebben aangedaan of dat ik de verantwoordelijkheid heb moeten pakken nadat ze helemaal uitgebuit is. Vroeger werden ze allemaal afgemaakt: getraumatiseerde én gezonde honden. Zo ga ik niet met dieren om. Het liefst wil ik ze allemaal in huis, het is heel moeilijk om er niet meer in huis te nemen.” Maar, vult Mascha aan: “Nog liever zou ik willen dat het niet meer nodig is. Want dierproeven zijn niet meer van deze tijd.”

Lola mag nu lekker vrij rondspelen op het strand

Dieren hoeven niet onnodig te lijden.

Teken de petitie en roep de overheid op om écht te investeren in proefdiervrije innovatie