Welkom bij Drijfveren. Hier vertellen onderzoekers en studenten wat hen motiveert om proefdiervrije alternatieven te ontwikkelen. Deze keer is het de beurt aan Merel en Thyra, twee studenten die deelnemen aan de Replacing Animal Testing (RAT) challenge. Merel en Thyra studeren allebei biologie, Merel aan de Hogeschool Utrecht en Thyra aan de Universiteit Utrecht.

Tijdens deze challenge stellen studenten zich een wereld zonder proefdieren voor. Blijft het nodig om proefdieren te gebruiken voor het testen van onze medicijnen of boodschappen, of kunnen we binnenkort zonder? Merel en Thyra vertellen hoe zij dit aanpakken in deze challenge.

Studenten en professionals samen aan de slag

Tijdens de RAT challenge gaan bachelor-, master- en hbo-studenten, samen met professionals (artsen, dierenartsen, biologen, managers) aan de slag met vraagstukken over dierproeven. Zij volgen gedurende 20 weken expertsessies, workshops, skills- en vaardigheidstrainingen en coachsessies, met als doel om met innovaties te komen die dierproeven overbodig maken. De studenten en professionals werken samen met maatschappelijke partners aan problemen uit het bedrijfsleven of de samenleving. De RAT challenge is georganiseerd vanuit de alliantie van de Technische Universiteit Eindhoven, Wageningen University & Research, Universiteit Utrecht en UMC Utrecht. Proefdiervrij is de maatschappelijke partner binnen deze challenge en daagt de studenten en professionals uit om met vraagstukken over dierproeven aan de slag te gaan.

RAT challenge

Help je mee?

Een van de studentengroepen van de RAT challenge nodigt onderzoekers uit deel te nemen aan een korte enquête. Zij onderzoeken de denkwijze van onderzoekers over de transitie naar proefdiervrije innovaties. Alle onderzoekers die met proefdieren of alternatieven werken of hebben gewerkt, komen in aanmerking. Het invullen van de enquête duurt 10-15 minuten, is anoniem en wordt alleen voor een intern rapport gebruikt.

Proefdiervrije methoden hebben de toekomst

Merel geeft aan dat de RAT challenge bij haar onderdeel is van de minor die zij volgt tijdens haar studie Biologie. Deze minor is gericht op proefdiervrije alternatieve methoden. “Ik denk dat het gebruik van dierproeven binnen de meeste onderzoeken niet de juiste manier van testen is”, zegt Merel. “Daarnaast zijn dierproeven natuurlijk niet diervriendelijk. En ik wil zelf ook meer weten over de proefdiervrije methoden omdat dit voor de toekomst van mijn werkveld belangrijk is.”

Thyra geeft aan dat in de biologie het gebruik van proefdieren de standaard is, daarom wilde zij meedoen aan de challenge. “Ik ben tegen het gebruik van proefdieren”, zegt Thyra. “Toen ik aan mijn studie begon, wist ik al dat ik met proefdieren moest gaan werken en dat heb ik inmiddels ook al gedaan. Ik ben zelf vegetariër, daarom stond het me tegen om dieren te gebruiken als dit niet perse nodig is. Ik heb tijdens mijn studie tot nu toe weinig informatie gekregen over proefdiervrije innovaties zoals organoids en organs-on-chips. Ik vind het belangrijk dat wanneer je onderzoek doet, je dan ook kennis hebt over deze innovaties. Deze challenge sprak mij ook aan omdat ik graag iets wil doen op het vlak van dierenwelzijn.”

“Ik heb tijdens mijn studie, tot nu toe, weinig informatie gekregen over proefdiervrije innovaties zoals organoids en organs-on-chips. Ik vind het belangrijk dat wanneer je onderzoek doet, je dan ook kennis hebt over deze innovaties.” – Thyra

Tegen welke problemen lopen onderzoekers aan?

Binnen de RAT challenge worden in meerdere groepen verschillende vraagstukken over dierproeven behandeld. Merel onderzoekt met haar groepje wat de reden is dat bestaande en bruikbare proefdiervrije innovaties niet geïmplementeerd worden. Onderzoekers neigen nog vaak naar het gebruiken van dierproeven. “We interviewen onderzoekers om te achterhalen waarom zij voor dierproeven kiezen”, licht Merel toe. “Zij geven aan dat wanneer je alternatieven zoals menselijke cellen gebruikt, je van beoordelaars de vraag krijgt: Waarom heb je dit niet in een volledig systeem onderzocht? En als je een dierproef doet, dan wordt er gevraagd: Hoe vertaal je dit naar de mens?” Het komt er daarom op neer dat beide methoden worden gevraagd binnen onderzoeken. Daarom wil de groep van Merel er voor zorgen dat alleen het gebruiken van een proefdiervrij alternatief voldoende is. Daarover gaan zij een adviesrapport schrijven.

Ontwerpen van een pees-op-een-chip

De groep van Thyra werkt samen met Carlo Paggi, één van de experts binnen de RAT challenge. Carlo werkt als onderzoeker bij de Universiteit Twente aan het ontwikkelen van een gewricht-op-een-chip om artrose te onderzoeken. Voor onderzoek naar artrose worden honden gebruikt, deze honden leven hun hele leven met pijn. Daarnaast zijn de resultaten van deze onderzoeken niet representatief voor mensen. Daarom wilde de groep van Thyra graag met dit onderwerp aan de slag. “Het gewricht-op-een-chip van Carlo bevat al veel onderdelen”, legt Thyra uit, “maar het mist nog de menselijk pees.” De helft van het aantal mensen met artrose heeft een ontsteking van de pees, wat effect heeft op de rest van het gewricht. Daarom heeft de groep van Thyra samen met Carlo een ontwerp gemaakt voor de pees-op-een-chip, wat toegevoegd kan worden aan het systeem van het gewricht-op-een-chip. “We maken alleen het ontwerp, niet daadwerkelijk de chip zelf”, zegt Thyra, “maar ondanks onze minimale ervaring met organen-op-chips, komen we toch al ver in ons ontwerp.” De groep wil daarmee ook aan andere onderzoekers laten zien dat het ontwerpen van organen-op-chips niet heel ingewikkeld hoeft te zijn.

Vrijheid om je eigen ideeën uit te werken

Merel vindt het heel mooi aan de RAT Challenge dat er zoveel verschillende ideeën uit komen. En Thyra vindt het fijn dat je zelf aan de slag gaat met een probleem en ook zelf beslist vanuit welke kant je dat probleem benaderd. “Het werken met experts, zoals Carlo vind ik ook leuk”, zegt Thyra. “En het is super dat in de toekomst ons ontwerp van de pees-op-een-chip misschien echt gebruikt kan worden en dat Carlo dit toe kan voegen aan zijn gewricht-op-een-chip.”

De studenten vinden het allebei wel een uitdaging dat zij binnen de challenge heel veel informatie moeten verwerken binnen korte tijd. Zij kregen pas op latere momenten nieuwe inzichten, die zij eigenlijk al aan het begin van de challenge hadden willen hebben. “Het was eigenlijk heel handig geweest als er binnen mijn studie al meer aandacht was geweest voor proefdiervrije innovaties”, zegt Merel, “dan had ik dat toe kunnen passen tijdens de challenge.”

“Onderzoekers geven aan dat wanneer je alternatieven of menselijke cellen gebruikt, je van beoordelaars de vraag krijgt: Waarom heb je dit niet in een volledig systeem onderzocht? En als je een dierproef doet, dan wordt er gevraagd: Hoe vertaal je dit naar de mens? Het komt er daarom op neer dat beide methoden worden gevraagd binnen onderzoeken. Daarom willen wij er in onze groep voor zorgen dat alleen het gebruiken van een proefdiervrij alternatief voldoende is.” – Merel

Binnen 10 jaar gaat er hopelijk veel veranderen

We vroegen Merel en Thyra hoe zij denken dat de ontwikkeling van proefdiervrije innovaties er over 10 jaar uit ziet. De studenten geven aan dat het voor de toekomst van proefdiervrije innovaties belangrijk is dat de regelgeving voor de implementatie van deze innovaties hierin meegaat. Regelgevers durven vaak het gebruik van proefdieren nog niet los te laten. “De ontwikkelingen op proefdiervrij vlak gaan al best snel”, zegt Merel. “Ik hoop dat de regelgeving zo snel mogelijk volgt en er over 10 jaar al grote veranderingen zijn gemaakt.”

“Als de regelgeving veranderd, moeten we ook een basis van proefdiervrije onderzoeken opbouwen”, zegt Thyra . “Op dit moment zijn er veel onderzoeksprotocollen voor het werken met proefdieren. Deze moeten er ook komen voor proefdiervrije onderzoeken. Aan deze basis voor proefdiervrij onderzoek wordt nu al wel gebouwd. Dus ik denk dat daar binnen tien jaar al veel in gaat veranderen.”

Uitreiking RAT Challenge

De RAT challenge duurt tot en met 1 juli 2022. Tijdens de laatste bijeenkomst op 1 juli, wordt er door een jury de winnaar van de challenge gekozen.

Proefdiervrij de Podcast: over proefdieren en het onderwijs

In onze volgende podcast – op 24 juni – zal proefdiervrije innovatie in het onderwijs ook uitgebreid besproken worden. Proefdiervrij de Podcast is dé podcast over proefdieren en vooral over hoe we die zo mogelijk de wereld uitkrijgen. Collega’s Saskia en Romy dagen elke maand een andere proefdiervrije pionier uit om ons te laten zien dat Nederland zonder die vreselijke dierproeven kan.

In onze tweede aflevering van Proefdiervrij de Podcast, nemen we je mee in het onderwerp donororganen en donordieren. Want: er is een tekort aan menselijke donororganen en om dit tekort op te vullen, wordt de oplossing gezocht bij de organen van dieren.

Merel en Thyra inspireren ons, en wat nog belangrijker is, zij inspireren anderen. Zij bewijzen dat proefdiervrije wetenschap de toekomst heeft. Bedankt Merel en Thyra, dat jullie de tijd hebt genomen om onze vragen te beantwoorden! We wensen jullie het allerbeste met je prachtige werk en samen kunnen we onze impact vergroten naar een wereld zonder dierproeven.