In een open brief roept een groep wetenschappers en artsen op tot het versnellen van de transitie naar een proefdiervrije wereld. Deze open brief verscheen in de Volkskrant, Trouw, het Parool en AD landelijk. Op 28 oktober wordt duidelijk of geld voor biomedisch onderzoek met apen verschuift naar mensgericht onderzoek. We slaan daarom voor deze keer met PETA de handen ineen omdat we het belangrijk vinden dat deze wetenschappelijke stemmen óók gehoord worden. In dit artikel geven we duiding over onze overwegingen en standpunten met betrekking tot de open brief.
In het kort:
- De oproep draait om het verschuiven van subsidie voor onderzoek met apen naar proefdiervrij onderzoek.
- Vlak voor de begroting en verkiezingen is dit hét moment om te laten zien dat Nederland kiest voor wetenschap van de toekomst.
- We dragen bij aan een mindsetverandering: we willen allemaal onderzoek dat mensen écht helpt.
- Het is géén campagne van ons, maar we helpen graag om deze wetenschappelijke stem zichtbaar te maken.
Waarom wij de open brief steunen
De oproep gaat niet alleen over ethische bezwaren tegen apenproeven, maar juist ook over wetenschappelijke redenen. Betrouwbaardere proefdiervrije modellen zijn de toekomst. Daarom is het belangrijk dat het OCW-budget voor het BPRC ook echt verschuift van apenproeven naar proefdiervrije innovaties.
Lees hier meer achtergrondinformatie over waarom het afbouwen van apenproeven geen sprong in het diepe is, maar juist een stap vooruit.
Gaat de oproep over de hele OCW-begroting?
Nee. De brief gaat alleen over het deel van de OCW-begroting dat geld vrijmaakt voor het Biomedical Primate Research Centre (BPRC). De oproep draait om één ding: verschuif die subsidie van onderzoek met apen naar proefdiervrij onderzoek. Het gaat dus níet over de rest van de begroting of bredere bezuinigingen op onderwijs en wetenschap.
Betekent dit dat jullie de hele begroting steunen?
Nee, ook niet. De wetenschappers (en wij als Proefdiervrij) vragen niet om de hele begroting goed te keuren. We vragen wél om de overstap naar mensgericht onderzoek te steunen en te zorgen dat het budget van het BPRC ook echt verschuift naar proefdiervrije innovaties. Dat is iets anders dan ‘de begroting steunen’.
Nadruk op het verschuiven van subsidie
Het oorspronkelijke besluit komt uit het amendement-Kostić, maar de Eerste Kamer stemt niet over dat amendement zelf; wel over de begroting waarin dat besluit is verwerkt. Daarom leggen we de nadruk op het uitvoeren van die verschuiving, niet op de politieke herkomst ervan.
Dit bedoelen wij met “verschuiven van overheidsgeld”
Het betekent: het geld blijft in de wetenschap, maar wordt slimmer besteed. In plaats van naar onderzoek met apen, gaat het naar beter mensgericht onderzoek; zoals organen-op-chip, mini-hersenen, donormateriaal en AI-modellen. Zo leren we meer over ziektes die alleen bij mensen voorkomen, én besparen we dierenleed.
Cruciale timing van de open brief
Omdat de Eerste Kamer op 28 oktober stemt over de begroting. Dat is hét moment om te zorgen dat de verschuiving van het BPRC-budget ook echt wordt uitgevoerd.
Waarom aandacht voor apenproeven belangrijk is
Omdat onderzoek met apen niet alleen een wetenschappelijke, maar ook een ethische kwestie is. We vinden het belangrijk dat de politiek beide kanten serieus meeneemt: de wetenschappelijke bezwaren, omdat apenonderzoek vaak slecht te vertalen is naar de mens, én de morele bezwaren, omdat apen gevoelige, sociale dieren zijn die pijn en emoties ervaren.
Goede wetenschap en ethiek gaan hand in hand. Dat is precies waar Nederland zich in kan onderscheiden.
Zo is de publicatie tot stand gekomen
De open brief is geschreven en ondertekend door wetenschappers en artsen zelf. Wij hebben samen met PETA de publicatie mogelijk gemaakt, omdat we het belangrijk vinden dat deze kant van het verhaal óók gehoord wordt. Het is dus géén campagne van ons, maar we helpen graag om deze wetenschappelijke stem zichtbaar te maken.
Tijd voor een ander geluid
De afgelopen tijd komen er vooral wetenschappers aan het woord die zeggen dat we niet zonder dierproeven kunnen. Deze brief laat zien dat er ook een brede groep deskundigen is die juist gelooft in de kracht van proefdiervrije innovatie. Dat verhaal verdient een podium.
Dit hopen wij met onze steun te bereiken
We hopen dat deze zichtbaarheid bijdraagt aan een mindsetverandering; zowel in de politiek als in de wetenschap. Dit is geen strijd tussen “voor” of “tegen”, maar een oproep om samen verder te denken: we willen allemaal onderzoek dat mensen écht helpt. Laten we daar de middelen en aandacht op richten, in plaats van vasthouden aan oude methodes.
