Op de foto: een hersen-organoid (door Josse Depla), foto aangeleverd door GUTVIBRATIONS
Het internationale samenwerkingsverband GUTVIBRATIONS* heeft recent een project gelanceerd voor de ontwikkeling van een nieuw en gebruiksvriendelijk menselijk model.
Het model kan ingezet worden in onderzoek naar virusinfecties en zal de ontwikkeling van medicijnen versnellen. Hierdoor zal het uiteindelijk leiden tot een beperkt gebruik van proefdieren, een vermindering in ziektelast en het redden van levens.
*GUTVIBRATIONS staat voor: Gut Virus Brain Axis Technology In OrgaNoid Science
De ontwikkeling van een next-level multi-orgaan systeem
Door gebruik te maken van orgaan-op-een-chip technologie, ontwikkelen de onderzoekers bij GUTVIBRATIONS een multi-organ-on-a-chip die delen van het menselijk lichaam nabootst.
De zogenaamde hersen-darm-as chip combineert menselijke darm-organoids, hersen-organoids en een bloed-hersenbarrière in een complex model. Dit biedt een innovatieve, proefdiervrije oplossing voor het bestuderen van menselijke ziekten en de ontwikkeling van geneesmiddelen. De term hersen-darm-as betekent dat er een directe relatie bestaat tussen darmen en de hersenen en dat die voortdurend met elkaar communiceren.
Wat is een bloed-hersenbarrière?
De bloed-hersenbarrière is een netwerk van bloedvaten die belangrijke voedingsstoffen doorlaten en schadelijke stoffen tegenhouden, zodat die niet bij de hersenen kunnen komen. De bloed-hersenbarrière is belangrijk voor het beschermen van het centrale zenuwstelsel (de hersenen en het ruggenmerg) en het behouden van een gezond brein.
Gebruiksvriendelijker model
De afgelopen tien jaar zijn er al verschillende orgaan-op-een-chip modellen ontwikkeld, zoals een long-op-een-chip, een bloed-hersenbarrière-op-een-chip en een huid-op-een-chip. Deze modellen zijn helaas niet altijd gebruiksvriendelijk of goed te vertalen naar de werkelijke menselijke situatie.
GUTVIBRATIONS ontwikkelt een gebruiksvriendelijk model dat geschikt is voor industriële doeleinden en dat toepasbaar zal zijn voor virologische- en andere onderzoeken. Dit doen zij door middel van:
- het combineren van darm-organoids, hersen-organoids en een bloed-hersenbarrière in een multi-organ-on-a-chip in een gestapelde vorm (STACKS-technologie),
- organoid modellen, en
- complexe 3D weefselmodellen waarvoor eiwitten uit zijde worden gebruikt (Biosilk).
Het team
GUTVIBRATIONS bestaat uit een internationaal team van 7 toonaangevende partners uit de academische wereld en de industrie, die hun expertise in orgaan-op-een-chip-technologie, organoids, bio-engineering, virologie, immunologie en celkweek combineren. Het gaat om partners uit Nederland, Denemarken, België, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. GUTVIBRATIONS wordt gefinancierd door de Europese Commissie en wordt o.a. gecoördineerd door onderzoekers Katja Wolthers en Dasja Pajkrt, bekend van onze projecten Virusonderzoek zonder proefdieren – Let’s go Viral en Apen krijgen geen hiv, tenzij wij het ze geven.