Gisteren, op Wereldproefdierendag, won een team van wetenschappers met de naam HeartSmart de jubileumeditie van de Proefdiervrij Venture Challenge. Met het prijzengeld van €25.000 gaat het team hun proefdiervrije hartmodel op de markt brengen. De prijs werd in het bijzijn van wetenschappers, ondernemers en studenten uitgereikt tijdens het jaarlijkse Proefdiervrij Event, dit jaar op een wel heel toepasselijke locatie: Corpus in Leiden.
Vier veelbelovende teams werkten onder begeleiding van experts de afgelopen drie maanden aan het business proof maken van hun proefdiervrije innovaties. Proefdiervrije innovaties die op de plank blijven liggen, vervangen namelijk nog steeds geen proefdieren.
Daarom lanceerden wij vijf jaar geleden de Proefdiervrij Venture Challenge: een business bootcamp voor veelbelovende proefdiervrije innovaties, om de kloof tussen wetenschap en markt te overbruggen.
Het proefdiervrije hartmodel van HeartSmart: snel, efficiënt, nauwkeurig
Het hartmodel dat Renée Moerkens, Milica Dostanic, Isabel Sariol en Dennis Nahon van HeartSmart ontwikkelden, is een baanbrekende proefdiervrije methode om te kijken naar fibrose, het stijf worden van hartweefsel. Fibrose maakt dat een hart niet meer goed kan kloppen. Het model bestaat uit gekweekt menselijk hartweefsel en meet de kracht van samentrekking van een gezond en een ziek hart.
Met het model kunnen onderzoekers voorspellen welk effect geneesmiddelen zullen hebben op een mensenhart. Hiervoor hebben zij 95 procent minder cellen en ander materiaal nodig dan traditionele methoden. Dit maakt hun manier om medicijnen te testen niet alleen ongekend nauwkeurig, maar ook sneller en efficiënter.

Niet alleen proefdiervrij, maar volledig vrij van dierenleed
Maar HeartSmart ging nog een stap verder: van proefdiervrij naar diervrij. Voor veel andere testmodellen die bestaan uit gekweekte hartcellen, wordt Matrigel gebruikt. Dit goedje waar cellen goed op groeien wordt geoogst uit tumoren van muizen, die hiervoor expres ziek gemaakt worden. Met de ontwikkeling van een Matrigel-vrije synthetische hydrogel zet HeartSmart dus een celmodel neer dat niet alleen proefdiervrij is, maar volledig vrij van dierlijk materiaal.
Succesverhalen van de Proefdiervrij Venture Challenge
Het winnen van deze prijs belooft veel moois voor de toekomst van het proefdiervrije model van Heartsmart. Eerdere winnaars van de Proefdiervrij Venture Challenge maakten met hun kersverse businessplan én het prijzengeld op zak een mooie kickstart. Zo wordt het mini-orgaan opgebouwd uit levercellen van Hello R&D inmiddels gebruikt door bedrijven. Het VR-model van Avatar Zoo wordt toegepast in anatomielessen aan de Universiteit Utrecht.
IJzersterke concurrenten
Dat HeartSmart met de prijs naar huis ging, is welverdiend. Maar de concurrentie maakte het hen niet makkelijk. Nydus R&D ontwikkelt hersenmodellen die proefdieren in neurowetenschappelijk onderzoek vervangen. 2ndB bouwt een brein-op-een-chip waarmee je hersensignalen kunt meten. En BioGrid maakt organen-op-chips toegankelijker en betaalbaarder.
De praktijk leert de afgelopen jaren dan ook dat niet alleen winnaars van de Proefdiervrij Venture Challenge hoge ogen gooien: tien oud-deelnemers zijn nog bezig om hun model verder te ontwikkelen, vier daarvan zijn bijna klaar om een bedrijf te lanceren.
De uitreiking: niet praten over, maar werken aan
Het uitreiken van de prijs voor het beste businessplan gebeurde traditiegetrouw op Wereldproefdierendag, tijdens het jaarlijkse Proefdiervrij Event, waar wetenschappers, ondernemers en investeerders elkaar opzoeken om de toekomst van proefdiervrij onderzoek vorm te geven. Dit jaar stond het event in het teken van actie: niet alleen praten over innovatie, maar werken aan de volgende stap – ervoor zorgen dat zo veel mogelijk onderzoekers proefdiervrije technologieën in gebruik nemen.
Helemaal in lijn met de prestatie van HeartSmart dus: deze ambitieuze onderzoekers ontwikkelden niet alleen een vernieuwend proefdiervrij hartmodel, maar zetten óók die volgende stap. En met succes! Wij kunnen dan ook niet wachten om te zien hoeveel onderzoekers hun model gaan gebruiken om meer te weten te komen over het menselijk hart en nieuwe geneesmiddelen te testen.

Misschien wil je dit ook lezen: