‘Een veelbelovende onderzoeker, met oog voor de individuele patiënt én het individuele dier.’ Met die woorden werd Giulia Moreni bekroond tot wetenschapper van de toekomst op 15 november 2024. Giulia won de Hugo van Poelgeest jury- én publieksprijs voor haar onderzoek waarbij ze met behulp van menselijke stamcellen het verloop van virale infecties inzichtelijker maakt en de deuren opent naar gepersonaliseerde behandelingen.
Iedere twee jaar reiken we, samen met Stichting Bouwstenen voor Dierenwelzijn, de Hugo van Poelgeestprijs uit aan een jonge onderzoeker die innovatief proefdiervrij onderzoek uitvoert.
Giulia is klinisch viroloog aan het Amsterdam UMC en doet onderzoek naar virale infecties met behulp van mensgerichte onderzoeksmodellen. Deze modellen bootsen de werking van menselijke organen na, zoals de luchtwegen, het brein en de darmen. Dat zij kiest om haar onderzoek uit te voeren met menselijke stamcellen, is voor haar zowel een ethische keuze als een resultaatgerichte aanpak. Dat, in combinatie met haar uitgesproken persoonlijke ambities voor een proefdiervrije toekomst, maakte haar dit jaar de winnaar van zowel de juryprijs als de publieksprijs.
Foto door Pure by Lysan
Het beste van beide werelden kan wél: zorg voor dier en mens
Hoewel onderzoek naar virale infecties nu nog zwaar op dierproeven steunt, falen 95% van de antivirale stoffen die met succes in diermodellen zijn getest bij mensen. Dat komt omdat virussen die bij mensen ziekten veroorzaken, dieren vaak niet op natuurlijke wijze besmetten. Na literatuuronderzoek over het gebruik van proefdieren in virusonderzoek, concludeerde Giulia dat er veel onderzoeksvragen zijn waarbij dierproeven goed vervangen kunnen worden door proefdiervrije alternatieven:
“Medische vooruitgang heeft ons in staat gesteld om een betrouwbaardere, op mensen gebaseerde, aanpak te gebruiken die ook het voordeel heeft dat er dierenlevens worden gered. Ik geloof dat een wereld zonder dierproeven mogelijk is en ik ben zo blij dat ik in een tijd leef waarin we deze visie werkelijkheid kunnen laten worden”
Het is niet voor het eerst dat Giualia’s werk in de prijzen valt. In 2023 won zij samen met haar team VEO de Proefdiervrij Venture Challenge, een programma waarbij onderzoekers hun proefdiervrije innovaties commercialiseren.
Een ongekend spannende competitie
De Hugo van Poelgeestprijs bracht dit jaar een ongekend spannende competitie met zich mee voor de top 3 genomineerden. Naast de uiteindelijke winnaar Giulia, stonden ook Patrick Mulder en Henrique Pinto in de spotlight met hun innovatieve onderzoeken. Patrick werkt met een menselijk huidmodel om brandwonden beter te begrijpen en behandelen, terwijl Henrique een menselijke bloed-hersenbarrière nabootst in het lab en deze koppelt aan mini-hersenen om neurologisch onderzoek naar een hoger niveau te tillen.
De hoofdprijs van €5.000 ging naar Giulia, niet alleen vanwege haar innovatieve onderzoek, maar ook omdat ze een boegbeeld vormt van een proefdiervrije wetenschap. Haar werk en haar persoonlijke toewijding maken haar een inspiratiebron voor velen. Eerdere winnaars, zoals Niels Harlaar (LUMC) in 2022, laten zien hoe deze prijs vernieuwend onderzoek stimuleert dat bijdraagt aan een proefdiervrije toekomst.
Naast de juryprijs werd er ook een publieksprijs uitgereikt. Het publiek kon stemmen op hun favoriet via filmpjes waarin de onderzoekers zelf hun werk presenteerden. Met bijna 1500 uitgebrachte stemmen werd duidelijk hoe betrokken men zich voelt bij een toekomst waarin ethiek en innovatie hand in hand gaan.
