Welkom bij Drijfveren. Hier vertellen onderzoekers wat hen motiveert om proefdiervrije alternatieven te ontwikkelen. Dit keer is het woord aan Dr. Abdoel El Ghalbzouri van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Met zijn proefdiervrije huidmodellen, hoopt Abdoel nieuwe inzichten te krijgen en bij te dragen aan de ontwikkeling van effectieve behandelingen voor verschillende vormen van huidkanker: “Als we er met z’n allen voor gaan, dan is een toekomst zonder dierproeven mogelijk.”
Van Parijs naar Leiden
Om te ontdekken waar het voor Abdoel allemaal is begonnen, neemt hij ons mee terug naar zijn studententijd in Frankrijk. Zijn stage bij ‘Université Pierre et Marie Curie’ in Parijs beviel hem zodanig, dat hij erna is blijven plakken om er moleculaire celbiologie te studeren. Maar het vinden van een promotieplek bleek lastig. “Uiteindelijk besloot ik een brief te schrijven aan het Nederlandse Koningshuis. Dat was een goede zet, want ik heb toen een reactie gekregen van de toenmalige minister van Onderwijs met een verwijzing naar het LUMC in Nederland.”
Het was een kans die Abdoel met beide handen aangreep. “Bij het LUMC heb ik vervolgens de stap van celbiologie naar weefseltechnologie gemaakt. En daarin ben ik na al die jaren nog steeds actief.”
Taboe of niet: vragen moeten beantwoord worden
Op dit moment werkt Abdoel nog steeds bij LUMC en gebruikt hij huidmodellen om onderzoek te doen naar verschillende soorten huidkanker, zoals melanoom (vaak te herkennen aan een veranderende moedervlek), plaveiselcelcarcinoom (een kwaadaardige tumor die ontstaat vanuit de opperhuid), maar ook schaamlipkanker. Hij legt uit: “Dit soort kanker wordt soms nog als een taboe gezien, maar er is ontzettend veel wat we hier nog niet over weten. Met onze schaamlipmodellen trachten we de rol van verschillende fibroblasten (cellen in bindweefsel), die je in dit soort kanker vindt beter te begrijpen, zodat we er gepaste medicijnen voor kunnen ontwikkelen.”
Traditioneel wordt onderzoek naar tumoren gedaan op proefdieren, zoals muizen. Wat betreft Abdoel, wordt dat snel verleden tijd. Met zijn ervaring in celbiologie en weefseltechnologie, heeft Abdoel zich ontwikkeld tot een onderzoeker die zich vol passie inzet voor proefdiervrije onderzoeksmethoden.
“In mijn huidige onderzoek gebruik ik een tumor die bij de patiënt is verwijderd en is afgestaan voor onderzoek. We kunnen deze tumor in het laboratorium in leven houden en daarmee onderzoek doen. Of we kunnen alle celsoorten uit deze tumor isoleren, kweken en hiermee een 3D-huidkankermodel bouwen dat huidkanker nabootst. Daar doen we dan vervolgens onderzoek op.”
dr. Abdoel El Ghalbzouri
Geen konijnen, maar mensgerichte huidmodellen voor cosmetica-onderzoek
Eén moment uit de carrière van Abdoel dat hem is bijgebleven, is het ingaan van de Europese cosmeticawet in 2013. “Ik herinner me nog dat in 2009 de discussie rondom dierproeven en cosmetica gaande was. De invoering van het Europese verbod werd toen vertraagd, omdat nog niet alle cosmeticamerken er klaar voor waren om voortaan proefdiervrij te werk te gaan. En dus werden er nog dierproeven gedaan met konijnen, want dat was toen de gouden standaard. Uiteindelijk ging het balletje toch rollen, want in 2013 werd de wet eindelijk van kracht.”
Er is meer ruimte nodig voor proefdiervrij onderzoek
Proefdiervrije innovatie heeft de laatste jaren grote stappen gezet in huidonderzoek. Helaas zijn andere organen minder makkelijk na te bootsen zonder proefdieren. En dat schrikt nog wel eens af, zegt Abdoel. “Onderzoekers hebben vaak maar weinig tijd om hun onderzoek te doen. Omdat proefdiervrije modellen nog niet altijd gevalideerd of bruikbaar zijn, kiezen veel onderzoekers daarom voor traditionele dierproeven. Ik geloof dat als er meer steun en meer ruimte komt voor onderzoekers om proefdiervrije modellen te onderzoeken en te ontwikkelen, we echt grote stappen kunnen maken.”
Maar niet alleen tijd en ruimte is belangrijk, aldus Abdoel. “Het klinkt bot, maar onderzoekers hebben nu eenmaal geld nodig voor onderzoek. Zodra instanties meer geld vrijmaken voor proefdiervrij onderzoek en daarvoor ook subsidie willen verstrekken, zullen onderzoekers er sneller voor kiezen om de uitdaging aan te gaan. ”
Dierproeven zijn niet meer van deze tijd
Samen met ex-proefhondje Lola, schittert Abdoel in onze nieuwe campagne ‘Dierproeven zijn niet meer van deze tijd’. Met deze boodschap hopen wij – en Abdoel – duidelijk te maken dat een proefdiervrije toekomst binnen handbereik ligt.
Abdoel: “Het is geweldig om een voorbeeld te mogen zijn voor proefdiervrij onderzoek en om op deze manier een bijdrage te leveren aan het creëren van meer bewustzijn. En het was natuurlijk harstikke leuk om Lola te ontmoeten.”
Abdoel inspireert ons, en wat nog belangrijker is, hij inspireert anderen. Hij bewijst dat proefdiervrije wetenschap de toekomst heeft. Bedankt Abdoel voor je motivatie en inzet! Samen kunnen we onze impact vergroten naar een wereld zonder dierproeven.
Benieuwd naar de drijfveren van andere onderzoekers?