De naam van je trouwe viervoeter vergeten is verschrikkelijk, maar kan andersom hetzelfde gebeuren? Onze geliefde huisdieren worden steeds ouder, maar met de jaren komen verschillende kwaaltjes kijken.
Ze worden gevoeliger voor infecties, hun botten gaan steeds meer zeer doen en ze worden vergeetachtig. Kan een huisdier net als mensen Alzheimer krijgen?
Dement of gewoon ziek?
Of het ook daadwerkelijk Alzheimer is, dat weet niemand. Maar huisdieren kunnen wel degelijk problemen met hun geheugen en gedrag vertonen naarmate zij ouder worden. Angst, stress, lusteloosheid en vergeetachtigheid: het zijn allemaal tekenen van beschadigde hersencellen. Wie een ouder huisdier heeft of heeft gehad, zal vast één of meerdere van de symptomen herkennen.
Het kan echter ook betekenen dat het dier een andere ziekte heeft. Een huisdier kan niet met ons praten, dus pijn uit zich vaak in abnormaal gedraag. Een kat zal bijvoorbeeld zijn behoefte niet meer op de kattenbak willen doen, of misschien gaat een hond erg veel blaffen om schijnbaar niets. Het is hierdoor lastig om dementie meteen te herkennen.
Net als bij mensen is dementie bij dieren (nog) niet te genezen. Het kan zelfs levensbedreigend zijn als de symptomen niet tijdig opgemerkt worden, maar dementerende dieren zijn gelukkig wel makkelijker te behandelen dan mensen. Met veel liefde, goede medicatie en advies van een dierenarts kunnen we onze dementerende huisdieren nog een goede oude dag geven.
Gemodificeerde muis
Helaas is dat nog niet het geval bij mensen. Onderzoekers werken hard aan een medicijn voor de ziekte van Alzheimer en in deze zoektocht zijn met name muizen als proefdieren erg populair. Het diertje is gemakkelijk te houden en plant zich snel voort, waardoor ze een goedkope optie zijn.
Maar wist je dat muizen van nature helemaal geen Alzheimer kunnen krijgen? In proefdieronderzoek wordt daarom gewerkt met transgene muizen; muizen die genen van een andere soort hebben. Door de muizen genetisch te modificeren, wordt gepoogd de symptomen van Alzheimer na te bootsen. Het is dus eigenlijk geen echte Alzheimer.
De resultaten van deze proefdieronderzoeken zijn daarom slecht door te vertalen naar de mens. Logisch, want mensen kunnen Alzheimer op een natuurlijke wijze krijgen en muizen niet. Van de ruim 500 ontwikkelde medicijnen kon geen enkel proefdiermedicijn Alzheimer patiënten helpen.
Onderzoek zonder dieren
Dr. Wiep Scheper van het Amsterdam UMC ontwikkelde daarom een proefdiervrij 3D hersenmodel. Met het model onderzoekt ze het proces van Alzheimer en hoe dit tijdig herkent en gestopt kan worden. Doordat het model gebaseerd is op uitsluitend menselijke hersencellen, zijn de resultaten relevanter voor Alzheimer patiënten. Zo kan er een hoop moeite én dierenleed bespaard worden!
