Na twee keer uitstel was het dan toch eindelijk zover: afgelopen 29 januari vond het commissiedebat* Dierproeven plaats in de Tweede Kamer. En ondanks de mooie toezeggingen die tijdens het debat gedaan werden, baart een ding ons zorgen: het debat wordt voortaan onderdeel van een breder debat over dierenwelzijn, waardoor de focus op dierproeven in de politiek zal afnemen. Wat betekent dit voor de proefdieren? Je leest het hier.
* Een commissiedebat is een overleg tussen een groep Kamerleden en een minister of staatssecretaris. Ze bespreken een specifiek onderwerp binnen het beleid van die minister, zoals dierenwelzijn of gezondheidszorg.
Politieke verdeeldheid
Het debat maakte de verdeeldheid over dierproeven in de politiek pijnlijk zichtbaar.
- PVV, PvdD en Groenlinks-PvdA spraken zich fel uit voor een versnelde afbouw van dierproeven. Volgens hen gaat het afbouwen van dierproeven veel te langzaam en moet er nu concreet actie komen. PVV ging zelfs een stap verder: zij riepen direct op tot de sluiting van het BPRC en het stoppen van proeven bij wilde dieren.
- NSC liet een genuanceerder geluid horen, met kritiek op de huidige regelgeving en een pleidooi voor snellere inzet van alternatieven. Wel zien zij nog steeds het nut van proefdieronderzoek voor de menselijke gezondheid.
- BBB blijft achter dierproeven staan als deze noodzakelijk zijn, maar zegt ook dat het streven moet blijven om naar 0 dierproeven te gaan en richt zich tot de wetgeving die volgens hen de transitie naar een proefdiervrije toekomst verhindert.
- VVD hield voet bij stuk. Dierproeven blijven volgens hen noodzakelijk, vooral voor medische onderzoek. Ze willen meer focus op het verbeteren van de huidige situatie van proefdieren, maar streven niet naar geen algeheel verbod op dierproeven.
Vage antwoorden, maar ook toezeggingen!
Tijdens het debat mochten alle Tweede Kamerleden ook vragen over het onderwerp aan de staatssecretaris Rummenie (het Ministerie van Landbouw, Voedsel, Visserij en Natuur) en minister Bruins (het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) stellen.
Helaas waren de antwoorden over het algemeen vaag en teleurstellend. Staatssecretaris Rummenie verwees vaak naar de Europese regelgeving en nam weinig eigen verantwoordelijkheid. Ook bleef hij stellig verwijzen naar de veiligheid voor mens en milieu – en dat dierproeven daarvoor nou eenmaal nodig zijn.
Gelukkig zijn er ook positieve toezeggingen gedaan door staatssecretaris Rummenie en minister Bruins.
- Dierproeven zullen niet meer ‘de gouden standaard’ genoemd worden.
- Er komt onder andere een stappenplan om de proefdiervrije cosmeticawet te verbeteren, om dierproeven in het BPRC uit te faseren en om de dierproeven van de RAT-list (een lijst van verplichte dierproeven) te stoppen.
- Voor de zomer van 2025 wordt duidelijk hoeveel financiering er geoormerkt is voor proefdiervrije innovatie.
- Ook wordt er samen met ZonMW onder andere een financiële routekaart ontwikkeld om onderzoekers te helpen bij het vinden van subsidies.
- Voor de zomer van 2025 komt er een plan om transparanter te communiceren over proefdieronderzoek. Zo zullen onder andere de nadelen van dierproeven actief gecommuniceerd worden en worden burgers beter geïnformeerd en betrokken bij het beleid rondom dierproeven.
- Ook komt er een brief over het verplicht maken van de ARRIVE richtlijnen: een checklist met aanbevelingen voor de volledige en transparante rapportage van proefdieronderzoek.
Hoe nu verder?
Ondanks deze mooie toezeggingen, baart één ontwikkeling ons zorgen: dit was voorlopig het laatste afzonderlijke debat over dierproeven. Voortaan wordt dit onderwerp samengevoegd met een breder debat over dierenwelzijn. De reden: Er zijn al te veel debatten. Dit onderwerp kan volgens de Kamerleden in één zin afgehandeld worden: ‘we moeten zorgen voor minder dierproeven’.
Wat ons betreft, klopt dit niet. Een afzonderlijk Kamerdebat over dierproeven heeft wel degelijk impact: dat is onder andere te zien aan het aantal toezeggingen. Door het besluit om het debat samen te voegen met andere diergerelateerde debatten dreigt de politieke aandacht voor proefdiervrije innovatie af te nemen. En dat ondermijnt niet alleen dierenwelzijn, maar ook de veiligheid en gezondheid van mensen.
Jouw stem blijft hard nodig
Al in al zijn we tevreden over de inbreng van de Kamerleden en de toezeggingen die gedaan zijn. Alle punten uit onze brief aan de overheid zijn ter sprake gekomen in het commissiedebat – een grote overwinning die we niet alleen hebben behaald. Maar liefst 23.000 mensen hebben de afgelopen maanden onze brief aan de overheid ondertekend, waarin we onder andere meer aandacht vroegen voor het versnellen van de goedkeuring voor proefdiervrije alternatieven en open kennisdeling binnen de wetenschap.
Dankzij de steun van onze supporters staat dit onderwerp op de agenda. Samen geven we een krachtig signaal af: dankzij jou kan de overheid niet langer om proefdiervrije innovatie heen. Maar we zijn er nog niet. Zo willen we dat het commissiedebat Dierproeven op de agenda blijft staan – die 3 uurtjes per jaar zijn de Kamerleden de proefdieren wel verschuldigd.
Jouw stem blijft hard nodig. Blijf op de hoogte van onze acties en petities en meld je aan voor onze nieuwsbrief.
Of volg ons op Instagram!
Dit bericht op Instagram bekijken