De rat: de een denkt aan ongedierte, de ander aan een huisdier en weer een ander denkt aan een proefdier. Hoe dan ook, we zijn waarschijnlijk allemaal bekend met het beeld van een witte rat met rode ogen. Dat is logisch, want samen met muizen zijn ratten ‘s werelds meest gebruikte proefdieren. Jaarlijks worden er in Nederland bijna 90.000 dierproeven op ratten gedaan.
Waarom wordt de rat gebruikt?
- Ratten nemen weinig ruimte in beslag. Ook hoeven ze niet veel te eten. Dit maakt ze een goedkoop proefdier.
- Twee ratten kunnen per jaar 6 nesten met maar liefst 12 jongen produceren. Omdat deze jongen snel ook nesten met jongen kunnen produceren, kan één koppel ratten binnen 12 maanden voor 1.200 ratten zorgen!
- Ratten zijn sociale dieren en vinden het leuk om opgepakt te worden. Een wetenschapper kan een rat dus makkelijk gebruiken in onderzoek.
- De intelligentie van ratten maakt ze een populair proefdier in hersenonderzoek.
- 90% van de genen van een rat komen overeen met die van mensen.
- Het voortplantingssysteem van een rat komt overeen met die van een mens.
In welke onderzoeken worden ratten gebruikt?
De lijst met dierproeven op ratten lijkt eindeloos. Door hun hoge intelligentie, worden ratten veel gebruikt in hersenonderzoek. Er wordt dan onderzoek gedaan naar hersenfuncties als geheugen en leren, maar ratten worden ook gebruikt in onderzoek naar depressies en verslavingen.
Omdat hun voortplantingssysteem enigszins overeenkomt met die van mensen, worden ze ook gebruikt in onderzoek naar voortplanting. Net als mensen, ontstaat bij ratten botontkalking door gebruik van de anticonceptiepil.
Verder worden ratten gebruikt in onder andere kankeronderzoek, longonderzoek en in onderzoek naar voedselveiligheid.